Warunki pogodowe odgrywają kluczową rolę przy zbiorze grochu. Najlepszą porą dnia do rozpoczęcia koszenia jest poranek — wtedy rośliny są jeszcze lekko wilgotne, mniej łamliwe i mniej podatne na wykruszanie. Optymalna wilgotność nasion do zbioru to przedział od 16 do 17 procent. Przy niższych wartościach ziarno staje się kruche i łatwo się łupie, co nie tylko pogarsza jakość plonu, ale może też skutkować problemami przy czyszczeniu i magazynowaniu.
Jak przygotować heder do zbioru grochu?
Groch to roślina nisko rosnąca i łatwo się pokładająca, dlatego zespół żniwny musi być przygotowany do pracy tuż przy gruncie. Podstawą są podnośniki łanu, które unoszą pędy i kierują je do listwy tnącej. Warto też wykorzystać stół do rzepaku z bocznymi kosami – ograniczają one straty w pokładniętym łanie.
Nowoczesne hedery mogą być wyposażone w elastyczną listwę tnącą (typu Flex), która lepiej dopasowuje się do nierówności terenu. Pomaga również regulowana ramka gardzieli – zmiana kąta natarcia pozwala prowadzić cięcie bliżej ziemi i skuteczniej podbierać leżące rośliny. Połączenie tych rozwiązań znacząco poprawia skuteczność zbioru i ogranicza straty w trudnych warunkach.
Jak ustawić bęben młócący i klepisko do grochu?
Zbiór grochu wymaga dużej ostrożności. Bęben młócący powinien pracować na możliwie najniższych obrotach, a klepisko należy maksymalnie otworzyć – choć nie do końca. Ważne, aby pozostawić pewien margines regulacyjny. Pozostawienie rezerwy w szczelinie pod bębnem może okazać się kluczowe w razie zapchania – umożliwia szybkie jej zwiększenie bez konieczności zatrzymywania maszyny. Wielkość tej szczeliny powinna być wyraźnie większa niż przy zbożach, ale na tyle umiarkowana, by umożliwić kontrolowany przepływ masy. W praktyce chodzi nie tyle o intensywne młócenie, co o umożliwienie łagodnego oddzielenia nasion, które często wypadają jeszcze przed osiągnięciem bębna.
Jak ustawić kombajn, by nie łupał nasion grochu?
Aby zapobiec łupaniu, należy połączyć odpowiedni termin zbioru z precyzyjnym ustawieniem maszyny. Ziarno, które zbyt mocno uderzy o klepisko lub przejdzie przez zbyt ciasne szczeliny, niemal na pewno się rozpadnie. Gdy do tego dojdzie, nie da się już cofnąć tego procesu. Dlatego poza delikatnym ustawieniem bębna i klepiska warto również unikać zbyt mocnego nawiewu – szczególnie przy suchym łanie. Jeśli łupanie już występuje, a nie można opóźnić zbioru, zmniejszenie siły wiatru pomoże zatrzymać wywiewanie połówkowanych nasion.
Jaki wiatr ustawić przy koszeniu grochu?
Wentylator odgrywa tu rolę równie ważną, co bęben młócący. Groch to ziarno ciężkie i wymaga przewiewu – ale w granicach rozsądku. Obroty wentylatora powinny być ustawione na wysokim poziomie, lecz nie na maksimum. Właściwe ustawienie rozpoznasz po tym, że strumień powietrza skutecznie oddziela plewy i fragmenty łuszczyn, ale nie wywiewa pełnych ani połówkowanych nasion za kombajn. Zbyt słaby nawiew z kolei skutkuje zanieczyszczeniem zbiornika resztkami roślin. Kluczem jest ciągła obserwacja wylotu i próbki ziarna.
Jak ustawić sita i obroty wentylatora?
Ustawienie sit ma bezpośredni wpływ na czystość zbieranego plonu i efektywność całego układu czyszczącego. Górne sito powinno być szeroko otwarte – groch to duże ziarno i musi mieć miejsce, by swobodnie się przelać. Dolne regulujemy w zależności od efektu w zbiorniku: jeśli pojawiają się drobne zanieczyszczenia, należy je przymknąć; jeśli plon jest zbyt czysty i przeciążany jest podajnik powrotny, można je nieco otworzyć.
W nowoczesnych maszynach coraz częściej stosuje się uniwersalne sita żaluzjowe. Przy zbiorze suchych strączkowych nie ma potrzeby ich wymiany na sita otworowe. Dla wielu modeli wartości wyjściowe są podane w instrukcji obsługi – np. dla sita ziarnowego może to być około 10 mm. Sito kłosowe często ustawia się podobnie jak przy zbożach.
opr. Łukasz Siara
