Nie wiem, czy operatorzy ładowarek teleskopowych są pasjonatami zagadnień prawnych, dotyczących użytkowanego przez nich sprzętu? Ale niedobrze, jeśli ich unikają. Zatem do rzeczy.
UDT i Kodeks Drogowy
Ładowarka teleskopowa podczas przemieszczania ładunków, podlega pod regulację Urzędu Dozoru Technicznego, a trakcie jazdy po drogach musi spełniać przepisy Kodeksu Drogowego. Ładowarka teleskopowa może być więc wprowadzona do obrotu jako maszyna wolnobieżna albo jako ciągnik rolniczy. Mówiąc w skrócie na drodze traktowana jest jak kombajn lub ciągnik rolniczy. W takim przypadku ma miejsce na zamontowanie tablicy rejestracyjnej.
Bez paragrafów ani rusz
Pracę i poruszanie się tzw. szczególnego typu wózków podnośnikowych z mechanicznym napędem podnoszenia reguluje Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz. U. Nr 122, poz. 1321, z późn. zm.) – tutaj określone są zasady dozoru technicznego (§ 1 ust. 6) lit. L).
Zaświadczenie kwalifikacyjne
Oprócz tego maszyna podlega także pod dozór zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych (Dz.U.2019.1008). Ten zapis sprawia, że każdy operator musi mieć uprawnienia do pracy ładowarką, co uzyskuje się po zdaniu egzaminu państwowego.
Praca „widlakiem”
Jak wyjaśnia specjalista firmy Claas, Emil Kaźmierczak: kategoria WJO I pozwala też na pracę innymi wózkami, w tym popularnymi „widlakami”. Maszyna powinna być zgłoszona pod nadzór Urzędu Dozoru Technicznego. Taka ładowarka teleskopowa podlega pod kontrolę z udziałem UDT raz na rok.
Claas Scorpion z przyczepami
W przypadku poruszania się po drodze ma to zasadnicze znaczenie, jeśli chodzi o dopuszczenie do pracy z przyczepami. W obu przypadkach duże znaczenie mają hamulce i to one głównie decydują jaka może być masa ciągniętej przyczepy. Ładowarka wyposażona w hamulce pneumatyczne posiada manometr w kabinie.
Maszyna wolnobieżna
Ładowarka teleskopowa Claas Scorpion może wg instrukcji obsługi ciągnąć przyczepy o masie 16 000 kg przy dopuszczeniu jako ciągnik rolniczy, a 12 000 kg przy dopuszczeniu jako maszyna wolnobieżna. Należy zwrócić uwagę, że są to wartości podawane przez instrukcję obsługi. W Polsce dla maszyn wolnobieżnych i ciągników rolniczych obowiązują masy podawane w Obwieszczeniu Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 27 października 2016 r.
Punkt krytyczny
Ładowarka w typowych pracach załadunkowych jest wspomagana systemem zabezpieczającym przed przewróceniem się przez przednią oś. Głównym zadaniem systemu jest monitorowanie i informowanie operatora o obciążeniu tylnej osi i samej ładowarki. „System ten nie pozwala na wywrócenie się maszyny, w przypadku osiągnięcia tzw. punktu krytycznego blokuje możliwość ruchu, który mógłby doprowadzić do przewrócenia – wyjaśnia Emil Kaźmierczak.
Blokada ruchu
O czym dokładnie mowa? „Blokowany jest ruch opuszczania i wysuwania ramienia. Ruchy podnoszenia i wsuwania są dostępne, gdyż one powodują, że ładunek przemieszcza się do strefy bardziej bezpiecznej” – tłumaczy Emil Kaźmierczak. Operator może wyłączyć w razie potrzeby system automatycznego zatrzymywania ramienia. Odbywa się to przez naciśnięcie przycisku bezpieczeństwa. Ładowarka wydaje wtedy dźwiękowy sygnał ostrzegawczy i wyłącza się blokada bezpieczeństwa.
Doświadczeni operatorzy
Jest jeszcze jeden stopień monitorowania maszyny przed wywróceniem, dedykowany dla doświadczonych operatorów. Ładowarka przy spełnieniu kilku wymagań, wśród nich są takie jak ramię podniesione nie wyżej niż 50° nachylenia i praca na kołach. Wtedy układ zabezpieczający pokazuje obciążenie na monitorze jednak nie zatrzymuje ramienia roboczego po przekroczeniu wartości krytycznych. Jest to przydatna opcja, np. podczas podgarniania ziarna.
Co z tego wynika?
Jak wyjaśnia Claas, inwestując w nowoczesną ładowarkę teleskopową należy zwrócić uwagę na wymagane uprawnienia i wyposażenie maszyny w nowoczesne systemy zabezpieczające, co gwarantuje bezpieczną i wydajną pracę.
opr. jj
