Pöttinger w swoich uniwersalnych siewnikach Terrasem zastosował koncepcję doprawiania gleby przed siewem przez sekcję talerzy falistych Wave Disc. To rozwiązanie oszczędza paliwo, dba o wilgotność gleby i jej strukturę. Jednocześnie umożliwia pasową agrotechnikę, siew i nawożenie, nawet w mulcz.
Ekoschematy z Terrasem Wave Disc
Zastosowanie rozwiązania w postaci dysków falistych w agregacie siewnym zapewnia realizację celów Krajowego Planu Strategicznego w zakresie wspólnej Polityki Rolnej. Chodzi o:
► rozwój produkcji rolnej metodami przyjaznymi dla środowiska naturalnego – poprawę gospodarki węglowej w glebach poprzez wspieranie technologii uprawy uproszczonej, pasowej lub bezpłużnej, retencję glebowej wody i składników pokarmowych.
► ograniczanie emisji gazów cieplarnianych – spowolnienie uwalniania CO2 i NOx do atmosfery, spowolnienie rozkładu masy organicznej, zmniejszenie emisji gazów spalinowych przez zmniejszenie zużycia paliw kopalnych.
► ochrona zasobów i poprawa jakości gleby – ochrona przed erozją wodną i wietrzną, zmniejszenie tempa transferu składników pokarmowych w głąb gleby, ograniczenie rozwoju chwastów, zmniejszenie ugniecenia gleby.
► poprawa gospodarki wodnej na obszarach wiejskich – oszczędność wody, ograniczenie konieczności nawadniania, zmniejszenie ewaporacji.
Z punktu widzenia klasyfikacji maszyn rolniczych jest to bierny agregat uprawowo-siewny. Może być podstawowym elementem ciągu technologii uproszczonych, pasowych i bezorkowych roślin uprawnych, zbieranych kombajnem zbożowym.
Równocześnie może być z powodzeniem wykorzystany w typowych technologiach płużnych. Dzięki temu gospodarstwo, które w cyklu płodozmianu stosuje przemiennie raz technologie orkową, raz bezorkową, nie będzie zmuszone do zakupu kilku rodzajów agregatów uprawowo-siewnych.
Talerze faliste, czyli Wave Disc
Zasadniczym elementem składowym wyróżniającym maszynę od rozwiązań innych firm jest podwójna sekcja talerzy falistych. Stąd też pochodzi człon "Wave Disc" w nazwie. Dyski mają średnicę 510 mm i są oferowane w różnych rozstawach, np. do uprawy zbóż: na glebach typowych, żyznych – 12,5 cm; a na glebach cięższych i mokrych, z dużą ilością mulczu – 16,7 cm.
Istotą pracy sekcji Wave Disc jest zredukowana uprawa gleby. Polega ona na przygotowaniu do siewu wąskiego pasa o szerokości ok. 5 cm. Dokonuje tego każdy talerz falisty sekcji. Daje to możliwość precyzyjnego wysiewu nasion, ewentualnie nasion z dawką startową nawozu. Pozostała powierzchnia pola nie uprawiana, a zasoby wody glebowej tam pozostające – nietknięte. W ten sposób, pasowo ulega poprawie gospodarka wodna, co oczywiście wspomaga kiełkowanie nasion.
Wave Disc pracuje też bardzo dobrze na nietkniętym ściernisku. Zagłębienie talerzy jest regulowane hydraulicznie z kabiny kierowcy. Dobre ustawienie maszyny zapewnia tylko i wyłącznie niezbędne tarcie umożliwiające obrót talerza oraz prawidłowe oczyszczanie pasa siewnego.
Regulowana, niewielka głębokość robocza
W praktyce, dla większości roślin, w zależności od rodzaju gleby, jej wilgotności oraz masy mulczu, najczęściej wystarcza głębokość pracy 1-3 cm. Natomiast maksymalna możliwość prac talerzy falistych wynosi 8-10 cm. Dobrze ustawiona głębokość robocza narzędzia przygotowującego stanowi fundament dla poprawnego wysiewu nasion. Dodatkowo, narzędzie robocze, które nie sięga do warstwy odłożenia ziarna, nie tworzy podeszwy.
W sekcji Wave Disc nie ma żadnych innych narzędzi ingerujących w obróbkę gleby. Dzięki temu maszyna wymaga minimalnej siły uciągu i bardzo dobrze pracuje na glebach przesuszonych i zbyt mokrych dla tradycyjnej uprawy roli.
Ustawienie talerzy w rzędach jest naprzemienne w parach, co ułatwia płynne przemieszczanie masy roślinnej i praktycznie eliminuje zapychanie. Każda para talerzy jest łożyskowana indywidualnie na wahaczu wleczonym i zamocowanym do belki o przekroju kwadratowym z użyciem 4 elementów gumowych.
To rozwiązanie znane jest z zastosowań w kompaktowych bronach talerzowych, np. Poettinger Terradisc. Zapewnia ochronę przed kamieniami i jest bezobsługowe.
Korzyści ze stosowania Terrasem Wave Disc
Oczyszczenie i przygotowanie bardzo wąskiego pasa pod siew nasion chroni stanowisko przed przesuszeniem. Pozwala zachować większą wilgotność gleby, co sprzyja lepszym i równomiernym wschodom. Dodatkowo pozwala na skuteczniejsze działanie wielu herbicydów. Na glebie mokrej zredukowana uprawa chroni strukturę i umożliwia wykonanie siewu w warunkach, gdy zawodzą tradycyjne rozwiązania – wcześniejsze i terminowe wejście w pole.
Niewielka ingerencja talerzy Wave Disc w strukturę gleby ogranicza kiełkowanie chwastów i w znaczący sposób redukuje występowanie, np. owsa głuchego, wyczyńca polnego czy stokłosy. Gleba nienaruszona w większości po przejeździe agregatu nie jest narażona na erozję wietrzną i wodną.
Niewielkie opory robocze Wave Disc pozwalają na pracę z ciągnikiem o niższej mocy, co daje duże oszczędności zużycia paliwa. Stosunek powierzchni nieobrabianej przez siewnik do uprawionej wynosi niemal 3:1 dla rozstawu rzędów 12,5 cm i 4:1 dla rozstawu 16,7 cm. Mniej obrabianej przez maszynę gleby oznacza, że można pracować szybciej, a to pozwala zasiać większy areał w tym samym czasie. Sekcja Wave Disc może być stosowana także w innych agregatach uprawowo-siewnych Terrasem Fertilizer, czyli w agregatach z podsiewem nawozu.
Budowa agregatu
Terrasem Wave Disc jest agregatem modułowym, zaczepianym w różnych konfiguracjach do układów zaczepowych ciągników rolniczych. Dyszel z wahliwym zaczepem zapewnia uzyskanie dużej zwrotności oraz kąta skrętu niemal 90 st. Ma on podwójnie podparte sworznie kat. 2/2 i kat. 3/3. Występują one zarówno w wersji sztywnej – R (3 i 4 m) oraz dla wersji składanych – C (4 - 9 m). Na życzenie montowany jest zaczep 4 kategorii.
Można stosować też opcjonalnie dyszel teleskopowy, przedłużony, do ciągników o bardzo szerokich oponach lub z kołami bliźniaczymi. To podnosi bezpieczeństwo pracy, np. podczas ostrych nawrotów na końcu pola. Dyszel teleskopowy występuje także w wersji do podłączenia z zaczepem dolnym ciągnika lub przez US Coupler, co daje możliwość współpracy z każdym ciągnikiem.
Koła ustawione są w tzw. offset
Każda sekcja agregatu ma własną ramę osadzoną na szerokich i nisko profilowych oponach 425/55 R17, pełniących rolę wału ugniatającego Packera. Cały ciężar agregatu w czasie pracy spoczywa na tych kołach. Koła ustawione są w tzw. offset, co nadaje maszynie charakter spokojnej pracy na tandemie. Każde koło zawieszone i łożyskowane jest indywidualnie, co dodatnio wpływa na ochronę gleby podczas nawrotów na końcu pola. Na czas transportu w złożonej maszynie, dwa środkowe koła są unoszone hydraulicznie do góry, aby zmniejszyć opory toczenia. W transporcie maszyna jest bardzo stabilna.
Na przednią część ramy opcjonalnie można zamontować dłutowe spulchniacze śladów kół ciągnika. Są one faktycznie jedynymi – poza znacznikami talerzowymi – elementami silniej oddziałującymi na glebę lub przednią włókę wyrównującą. Obie opcje do pracy są aktywowane przez siłownik hydrauliczny. Niestety, oba rozwiązania rzadko są wybierane przez rolników.
Od sekcji uprawowej po zagarniacz
Agregat Terrasem Wave Disc składa się – idąc od przodu maszyny – z sekcji uprawowej Wave Disc; wału ogumionego Packer; sekcji podwójnych talerzowych przyrządów wysiewających Dual Disc plus zagarniacz.
Na ramie jest umieszczony zbiornik na nasiona o dużej pojemności, w kilku wariantach wielkościowych – w zależności od szerokości roboczej agregatu siewnego. W wersji Fertilizer zbiornik jest dzielony z komorą na nawozy.
Aparaty wysiewające w Terrasem Wave Disc są typowe dla innych pneumatycznych agregatów uprawowo-siewnych Poettinger. Napędzane są przez silnik elektryczny i współpracują z każdym ciągnikiem wyposażonym w ISOBUS. Można jednak zastosować firmowe rozwiązanie do sterowania maszyną. Do wyboru jest terminal Power Control, Expert 75 lub CCI 1200.
Dodatkowe siłowniki i w akumulatory gazowe
Każda redlica wysiewająca pracuje pośrodku pasa gleby oczyszczonego przez talerze faliste i ugniecionego wałem Packera. Redlica wycina precyzyjnie rowek pod nasiona i nie wgniata resztek pożniwnych, tylko skutecznie je przecina. Podczas nawrotów sekcje Wave Disc i sekcje wysiewające są unoszone hydraulicznie do góry, względem ramy. W dużych szerokościach roboczych (od 6 m), składane sekcje boczne siewnika wyposażone są dodatkowe siłowniki i w akumulatory gazowe, dzięki czemu zapewniony jest jednakowy nacisk każdej sekcji na glebę oraz poprzeczne dopasowanie się maszyny do konturu pola.
Głębokość siewu
Szyna wysiewająca łączy się z ramą siewnika za pomocą trójpunktowego zawieszenia. Podobnie każda redlica wysiewająca Dual Disc utrzymywana jest indywidualnie na równoległoboku przegubowym, co zapewnia dokładne kopiowanie podłużne pola i dokładność utrzymania głębokości siewu.
Wszystkie rozwiązania stosowane w agregatach typu Terrasem, a tym bardziej w wersjach z sekcją przygotowania gleby opartej na talerzach Wave Disc, to przemyślana koncepcja na każde warunki pracy z uwzględnieniem ochrony gleby, plonu i ekonomicznego wymiaru produkcji.
opr. Jan Józefowicz, źródło: Poettinger
