
Najważniejszym parametrem ciągnika nie jest to, jaką moc uzyskuje na wale korbowym. Znacznie ważniejsze jest to, jaka część tej mocy faktycznie dociera do kół jezdnych. Jest to szczególnie ważne w ciężkich pracach polowych. W rzeczywistości tylko tę moc można bowiem wykorzystać – np. podczas orki czy kultywatorowania.
Najlepszym wskaźnikiem sprawności układu napędowego ciągnika, składającego się z silnika, przekładni, osi (itd.), jest jednostkowe zużycie paliwa, wyrażane w gramach na kilowatogodzinę mocy uciągu (g/kWh). Krótko mówiąc, wskaźnik ten wyraża, ile litrów (lub gramów) oleju napędowego trzeba spalić w silniku, aby wygenerował on określoną siłę uciągu na kołach i wykonać pracę.
Jak przeprowadzono pomiary przekładni bezstopniowych?
Podczas każdego testu ciągnika Centrum Testowe DLG w pierwszej kolejności przeprowadza dla nas pomiar mocy na hamowni WOM. Podczas wyznaczania charakterystyk silnika pod rosnącym obciążeniem, w odstępach co 100 obr./min mierzony jest moment obrotowy i obliczana jest moc na WOM. W ten sposób można określić, przy jakiej prędkości obrotowej silnik osiąga swoją moc maksymalną.
Gdy następnie ciągnik trafia na hamownię podwoziową w celu pomiaru siły uciągu, ustawiana jest wyznaczona wcześniej prędkość obrotowa maksymalnej mocy. Następnie przez (bezstopniową) przekładnię w zakresie od ok. 5 do ok. 15 km/h krok po kroku poszukiwana jest prędkość, przy której siła uciągu jest największa. Tę wartość znajdziesz w każdym teście ciągnika w profi.
Jednak w praktyce z głęboszem pracuje się z prędkością 7 km/h, a z broną talerzową nawet 14 km/h, więc interesujące jest to, jak zmienia się siła uciągu ciągnika (czyli przebieg krzywej siły uciągu) w całym zakresie prędkości roboczych. Właśnie dlatego zebraliśmy dla Was te krzywe sił uciągu łącznie 15 ciągników w czterech klasach mocy (200, 250, 300 i 400 KM).
Aby lepiej porównać przebieg zmienności siły uciągu w różnych ciągnikach, nie przedstawiono konkretnych wartości mocy, lecz procentowy udział siły uciągu w maksymalnej mocy zmierzonej na WOM. Przy czym ważna jest nie tylko duża wartość, ponieważ ciągnik o wysokiej sprawności na WOM może mieć gorszy stosunek uciągu do maksymalnej mocy. Ważniejszy w tym przypadku jest równomierny przebieg siły uciągu w całym zakresie prędkości, aby z dużą sprawnością pracować zarówno przy 7, jak i 14 km/h.
Wskaźnik sprawności przekładni bezstopniowej
Właściwym wskaźnikiem sprawności układu napędowego są wykresy jednostkowego zużycia paliwa (g/kWh). Jeśli sprawność (a tym samym siła uciągu) jest niższa, podczas gdy silnik przy obrotach generujących maksymalną moc nadal zużywa tę samą ilość paliwa, jednostkowe zużycie nieuchronnie wzrasta. W praktyce oznacza to, że ten sam ciągnik może zużyć nawet ponad 10% więcej paliwa na wykonanie dokładnie tej samej pracy, jeśli zamiast 14 km/h pojedzie z prędkością 16 km/h!
Inne przekładnie mają z kolei stosunkowo równomierną sprawność w całym zakresie prędkości, ale cały układ napędowy (składający się z silnika, przekładni i osi) nie jest tak efektywny. W takim przypadku jednostkowe zużycie paliwa utrzymuje się na równym, ale wysokim poziomie w całym zakresie prędkości.