Przystawki do kukurydzy zasadniczo różnią się nieznacznie budową i funkcjami. W przeciwieństwie do hederów zbożowych, gdzie cała roślina podawana jest na młocarnię, rola przystawek do kukurydzy sprowadza się do obrywania samych kolb i podawania ich do kombajnu. Wyjaśnimy drogę pokonywaną przez kukurydzę podczas zbioru.
Jak kolby kukurydzy są oddzielane od łodyg przez przystawki do kombajnu?
Osłony służą nie tylko do przykrycia zespołów wciągających, ale są odpowiedzialne za prowadzenie roślin do zespołów zbierających, a jeśli to konieczne, również podnoszą łodygi z ziemi. Niektórzy producenci dodają na zewnątrz przystawek specjalne ślimaki, których zadaniem jest podnoszenie i podawanie pochylonego łanu na zespół żniwny.
Zespoły obrywające są umieszczone między osłonami. Na jeden rząd roślin przypada jeden obrywacz, więc podczas zbioru kukurydzy na ziarno lub CCM trzeba trzymać się rzędów. Tutaj wykonywane jest główne zadanie przystawki. Za pomocą łańcuchów wciągających rośliny są przeciągane między przeciwnie obracającymi się rotorami, które oddzielają kolby od łodyg.
Prędkość łańcuchów jest zależna od prędkości jazdy. Jeśli kombajn przyspieszy, to łańcuchy wciągające również pracują szybciej, aby utrzymać równomierny przepływ materiału. Jeśli łańcuchy wciągające pracują zbyt wolno, rośliny nie są wciągane odpowiednio szybko, gromadzą się przed przystawką i mogą być wyrywane z korzeniami. Sprężyny utrzymują odpowiednie naprężenie łańcuchów.
Rotory wciągające to dwa cylindryczne lub stożkowo zwężające się ku przodowi wałki, obracające się w przeciwnym kierunku względem siebie, z przykręconymi nożami lub krawędziami tnącymi. Podczas ruchu obrotowego pociągają łodygi w dół i oddzielają od nich kolby.
Na początku wałków znajdują się spiralne stożki, które podtrzymują łańcuchy wciągające podczas podawania kukurydzy do rotorów. Ponieważ kolba jest grubsza niż łodyga rośliny, pozostaje nad płytkami zbierającymi. Pod rotorami są zgarniacze, które zapobiegają owijaniu się materiału roślinnego (liście, chwasty) wokół rotorów.
Podczas gdy rotory ciągną łodygę w dół, płyty nad rotorami zgarniają kolby. W zależności od grubości łodygi odległość między płytkami należy regulować, aby skutecznie obrywać kolby. Regulacja może być wykonana ręcznie (hydraulicznie lub elektrycznie) przez kombajnistę lub automatycznie za pomocą sprężyny naciągowej. Odpowiednio dopasowując szczelinę, przystawką do kukurydzy można zbierać także inne podobne rośliny.
Pomiędzy pokrywami zamocowane są gumowe zbieracze, które zapobiegają wypadaniu kolb z zespołu żniwnego po oddzieleniu od łodyg. Kolba jest jedyną częścią rośliny, która pozostaje w przystawce i przez przenośnik ślimakowy jest przekazywana do gardzieli kombajnu.
Jak rozdrabniane są resztki pożniwne przez przystawkę do kukurydzy?
Większość przystawek do kukurydzy jest wyposażona w rozdrabniacze, które niszczą resztki pożniwne, co ułatwia ich rozkład. Rozdrabniacze to noże pracujące poziomo pod zespołem wciągającym kukurydzę. W niektórych przystawkach rolki tnące są zintegrowane z rotorami wciągającymi. Są także zespoły żniwne bez rozdrabniacza resztek pożniwnych. W takim przypadku łodygi kukurydzy pozostają na polu w całości.
Najprostszym i najpopularniejszym wariantem rozdrabniacza jest nóż pracujący poziomo nad powierzchnią gleby – podobnie jak w kosiarkach ogrodowych. Ostrza mogą być umieszczone po bokach szczeliny lub na środku szczeliny za zespołem wciągającym.
Obracający się nóż tnie łodygę na kawałki w czasie, gdy jest ciągnięta w dół przez rotory i opada na ziemię. Jeśli noże są umieszczone z boku rzędów, można je włączyć lub wyłączyć za pośrednictwem oddzielnej przekładni. Z kolei rozdrabniacz za zespołem zbierającym jest napędzany z przekładni zespołu wciągającego, ale zwykle nie można go wyłączyć osobno.
Jaki działa układ kierowania kukurydzy do szczelin zespołu wciągającego?
Napęd przystawki do zbioru kukurydzy przekazywany jest przeważnie przez wał przegubowo-teleskopowy, przymocowany do przenośnika pochyłego. Napędza on przekładnię z boku przystawki, za pomocą której można regulować prędkość zespołu wciągającego przez zmianę przełożeń lub wymianę kół zębatych. Oprócz tego rotory i łańcuchy wciągające mają osobną przekładnię na każdy rząd kukurydzy.
Aby odciążyć kombajnistę i zagwarantować, że każdy rząd roślin trafi dokładnie w szczelinę zespołów wciągających, przystawki są wyposażone w układ kierowania. Między dwoma pokrywami są zamontowane czujniki w postaci metalowych pałąków, które są odchylane przez łodygi kukurydzy. Jeśli kombajn zjeżdża za bardzo w prawą stronę, lewy czujnik wychyla się bardziej niż prawy. To wychylenie jest mierzone i do układu kierowniczego wysyłany jest sygnał korygujący tor jazdy w lewo.
Podsumowanie: jak działa przystawka do kukurydzy w kombajnie?
Przystawka do kukurydzy umożliwia zbiór samych kolb, obrywając je z łodyg za pomocą dwóch wałków wciągających i płyt zgarniających. Resztki roślin pozostają w całości na polu lub są cięte przez noże rozdrabniacza znajdujące się od spodu przystawki.
W podobny sposób zbierane są słoneczniki. Niektórzy producenci oferują nawet zestawy doposażania przystawek do kukurydzy, które umożliwiają zbiór słoneczników.
S. Entrup-Lodde, opr. Artur Jakubek
