W warunkach stosowania uproszczeń w gospodarce płodozmianowej oraz uprawie roli, międzyplony spełniają szczególną rolę. Wynika to z ich wielostronnego oddziaływania na biologiczne i fizyczno-chemiczne właściwości gleby.
We współczesnym rolnictwie międzyplony w większym stopniu traktowane są jako element proekologiczny w organizacji produkcji roślinnej, niż źródło paszy. Wzrasta ich znaczenie jako czynnika poprawiającego stan sanitarny gleby oraz wzbogacającego ją w substancję organiczną, a także ograniczającego straty (wymywanie) azotu i nasilenie procesów erozyjnych. Międzyplonami (poplonami) określamy zasiewy, które składają się z roślin uprawianych w siewie czystym lub w mieszankach między dwoma plonami głównymi. Ze względu na miejsce w zmianowaniu oraz termin siewu i zbioru rozróżnia się: międzyplon ścierniskowy, międzyplon ozimy i wsiewki poplonowe.
Międzyplon ścierniskowy
Nazywany również poplonem ścierniskowym lub letnim jest zasiewem roślin lub grupy kilku szybko rosnących gatunków uprawianych w celu uzyskania dodatkowej biomasy (część nadziemna i podziemna). Jest wysiewany latem po zbiorze plonu głównego, wcześnie schodzącego z pola (np. po życie, jęczmieniu). Wykorzystanie paszowe lub nawozowe wytworzonej biomasy najczęściej następuje jesienią tego samego roku, pozostawiony na zimę w postaci okrywy ochronnej (mulczu) odgrywa istotną rolę w ograniczaniu erozji. Uprawa międzyplonów ścierniskowych jest szczególnie uzasadniona w ogniwach zmianowania: zboża ozime – zboża jare.
O powodzeniu uprawy poplonów ścierniskowych decydują: długość okresu od zbioru rośliny przedplonowej do wystąpienia przymrozków jesiennych; ilość i rozkład opadów w lipcu, sierpniu i wrześniu; nasłonecznienie i temperatura w tym okresie oraz wyposażenie gospodarstwa w sprzęt do zbioru rośliny przedplonowej wraz ze słomą.
Okres przeznaczony na uprawę poplonów uległ w ostatnim czasie skróceniu. Wiążę się to z wydłużonym okresem wegetacji zbóż oraz późniejszym rozpoczęciem żniw przy kombajnowym zbiorze. Na terenie Polski najkorzystniejsze warunki do uprawy międzyplonów ścierniskowych występują w pasie południowym, najgorsze w rejonach podgórskich i północno-wschodnich, gdzie okres wegetacji jest najkrótszy. Do uprawy międzyplonów ścierniskowych mniej przydatne są gleby bardzo ciężkie, na których trudne jest przedsiewne przygotowanie roli, oraz gleby najlżejsze z uwagi na niedobór wody.
Więcej o międzyplonach można przeczytać w najnowszym numerze Agrotechniki
