Wprawdzie do zbioru jęczmienia pozostało jeszcze trochę czasu, ale już teraz warto pomyśleć o tym, jaką zaprawą zabezpieczyć ziarno jęczmienia, które zamierza się wysiać w tym roku.
W pierwszej kolejności zaprawy chemiczne stosowane do zaprawiania ziarna jęczmienia ozimego mają zwalczyć głownię pylącą i głownię zwartą jęczmienia. Obydwie choroby powodują całkowite zniszczenie ziarna w zakażonym kłosie. Całe ziarniaki zostają przekształcone w brązową masę składającą się z grzybni i zarodników zwanymi teliosporami. Pod koniec wegetacji zbóż na kłosach porażonych przez głownię pylącą brakuje ziarna, zostaje tylko osadka kłosowa, ponieważ masy zarodników pod wpływem działania wiatru rozpadają się i zarodniki znajdujące się w powietrzu zakażają kwitnące kłoski w kłosie. Grzybnia rozwijająca się w zarodku zakaża tworzące się ziarno w kłosie i w końcowej fazie dojrzewania lokuje się w zarodkowej części ziarniaka. Jest głęboko ukryta w ziarnie. Zwalczają tego patogena substancje czynne, które działają układowo. Taka substancja musi przeniknąć do wschodzącego ziarniaka, aby skutecznie zwalczyć sprawcę głowni pylącej.
Grzyb powodujący głownię zwartą porażając kłos też zmienia ziarniaki, podobnie jak sprawca poprzedniej choroby, ale ta czarna masa o kształcie ziarniaków pozostaje na osadce kłosa. Ulega rozpadowi w trakcie zbioru kombajnowego – zarodniki wysypują się i zatrzymują na powierzchni wymłóconego ziarna. Jeżeli zarodniki znajdują się tylko na okrywie owocowo-nasiennej ziarniaka, to do zwalczenia grzyba wystarczy zastosowanie zaprawy o działaniu powierzchniowym.
Skuteczne działanie układowe
Prawie wszystkie substancje czynne zawarte w zaprawach zarejestrowanych do stosowania w jęczmieniu ozimym działają układowo. Dzięki temu skutecznie zwalczają grzyby znajdujące się wewnątrz ziarniaków i na jego powierzchni czy w powierzchniowej warstwie ziarniaka, jak ma to miejsce w przypadku pasiastości liści jęczmienia czy sprawców zgorzeli siewek, w tym głównie gatunków grzybów rodzaju Fusarium. Sprawcy zgorzeli siewek znajdują się też w glebie i jeżeli ziarno jest zaprawione, to substancja czynna z powierzchni ziarniaka na zasadzie dyfuzji przemieszcza się do gleby otaczającej ziarno i w ten sposób ogranicza dostęp grzybów do korzeni i kiełków wytwarzanych w czasie wschodów jęczmienia. Jest to bardzo istotne, ponieważ zgorzel siewek jęczmienia to we wschodzącym jęczmieniu ozimym choroba o istotnym znaczeniu.
Więcej o uprawie jęczmienia można przeczytać w najnowszym numerze Agrotechniki
