Polska jest jednym z europejskich krajów z najbardziej efektywnym systemem zbiórki opakowań po środkach ochrony roślin. Podczas międzynarodowego spotkania branżowego w Niemczech, przedstawiciele organizacji krajowych i międzynarodowych dyskutowali o perspektywach i wyzwaniach związanych z gospodarką odpadami opakowaniowymi w Europie.
Eksperci z całego świata spotkali się 8-9 października w Seeheim niedaleko Frankfurtu nad Menem, by podzielić się doświadczeniami dotyczącymi gospodarowania opakowaniami po środkach ochrony roślin.
– Odpady z tworzyw sztucznych to problem, który dotyczy nas wszystkich. Odzysk oraz recykling powinien być obowiązkiem każdego z nas, nieważne czy prowadzimy gospodarstwo domowe, restaurację czy też pracujemy w międzynarodowej firmie – zaznacza Jean-Charles Bocquet, dyrektor generalny Europejskiego Stowarzyszenia Ochrony Roślin (ECPA).
Producenci środków ochrony roślin w 17 krajach europejskich zorganizowali i uczestniczą w 16 systemach zbierania i zagospodarowania opakowań po swoich produktach, w 9 kolejnych prowadzone są projekty pilotażowe. Celem branży agrochemicznej jest objęcie wszystkich krajów europejskich zbiórką opakowań i podniesienie odsetka odzyskiwanych opakowań do 75% do 2020 roku.
– W 10 europejskich systemach zbiórki opakowań tylko w 2013 roku zebrano 16 000 ton opakowań po środkach ochrony roślin – mówi Detlef Doehnert, lider projektu w ECPA. – Dla środowiska ma to taki sam wymiar jak np. zmniejszenie ruchu ulicznego o 5 tysięcy samochodów.
Dla branży agrochemicznej prawidłowe gospodarowanie opakowaniami zaczyna się już w fazie ich projektowania - opakowania powinny być łatwe do użycia i możliwe do wypłukania. Zaangażowanie producentów kontynuowane jest w całym cyklu wykorzystania środków, bazuje na szeroko zakrojonych kampaniach edukacyjnych, obejmujących bezpieczne wykorzystanie środków oraz postępowanie z odpadami opakowaniowymi.
W Polsce od 2004 roku funkcjonuje System Zbiórki Opakowań PSOR (wcześniej jako: System Odbioru i Unieszkodliwiania Opakowań po Środkach Ochrony Roślin toksycznych i bardzo toksycznych), zorganizowany i nadzorowany przez Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin (PSOR). System dostarcza rolnikom i innym użytkownikom środków ochrony roślin rozwiązanie problemu zagospodarowania opakowań po tych produktach.
Prawo nakłada bowiem na użytkowników, sklepy, producentów i importerów środków niebezpiecznych (w tym środków ochrony roślin) obowiązki, które stanowią podwaliny funkcjonowania Systemu. Zgodnie z polskim prawem, rolnicy są zobowiązani do zwrotu opakowań, sklepy - ich przyjęcia, a producenci i importerzy - zorganizowania systemu zbierania i zagospodarowania ich.
W ramach Systemu Zbiórki Opakowań PSOR użytkownicy ŚOR mogą bez ponoszenia kosztów wypełnić swój prawny obowiązek, wystarczy aby czyste opakowania przynieśli do sklepu. Punkty sprzedaży są zaopatrywane w worki do zbierania opakowań, a operator Systemu zapewnia odbiór opakowań na koszt producentów i importerów. Tylko w 2013 roku użytkownicy środków ochrony roślin zwrócili do sklepów ponad 1700 ton opakowań po tych produktach.
– Polska może już dziś pochwalić się wysokim odsetkiem zbiórki opakowań - komentuje Aleksandra Mrowiec z PSOR. – W 2005 roku, niedużo ponad rok od uruchomienia systemu, udało nam się osiągnąć poziom zbiórki ok. 25%. Po dziesięciu latach, wynosi on już ponad 60%. Tak wydajnym systemem odbioru opakowań może pochwalić się tylko kilka krajów europejskich, m.in. Niemcy. Cały czas prowadzimy działania edukacyjne, zachęcające kolejnych rolników do włączenia się w tę formę ochrony środowiska. Mamy nadzieję, że odsetek 75% osiągniemy już wkrótce.
