25 lutego 2015 r. Prezydent RP podpisał ustawę o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego. Zasadniczy cel systemu wsparcia bezpośredniego będzie realizowany za pomocą wszystkich rodzajów płatności (jednolitej płatności obszarowej, płatności za zazielenienie, płatności dla młodych rolników, płatności dodatkowej, płatności związanych do powierzchni upraw, płatności związanych do zwierząt, płatności dla małych gospodarstw i płatności niezwiązanej do tytoniu), przy czym ma być on wzmocniony poprzez nieprzyznawanie wsparcia podmiotom niebędącym rolnikami aktywnymi zawodowo.
Poszczególne płatności mają realizować ponadto następujące cele:
- płatność za zazielenienie – m.in. wynagradzanie za dostarczanie dóbr publicznych, zachowanie bioróżnorodności, ochrona ekosystemów (cele środowiskowe wzmacnia dodatkowo zasada wzajemnej zgodności (cross compliance) wbudowana w cały system wsparcia bezpośredniego);
- płatność dla młodych rolników – ułatwienie młodym rolnikom zakładania działalności i dostosowania strukturalnego ich gospodarstw rolnych po rozpoczęciu działalności;
- płatność dodatkowa – skuteczniejsze wspieranie dochodów tych gospodarstw, które nie osiągają takich korzyści wynikających ze skali produkcji jak gospodarstwa największe, jednak mają szanse na trwały rozwój;
- płatności związane – utrzymanie produkcji w sektorach produkcji roślinnej (płatności związane do powierzchni upraw) i w sektorach produkcji zwierzęcej (płatności związane do zwierząt) wrażliwych pod względem społecznym, gospodarczym i środowiskowym;
- płatność dla małych gospodarstw – wsparcie istniejącej struktury rolniczej małych gospodarstw, nie utrudniając przy tym rozwoju w kierunku większej konkurencyjności;
- płatność niezwiązana do tytoniu – zapobieżenie nagłemu i znaczącemu zmniejszeniu poziomu pomocy w sektorze, który dotychczas był wspierany płatnościami krajowymi, a nie może być wspierany płatnością sektorową w ramach nowego systemu.
Oczekiwany efekt wprowadzanej ustawy to wykonanie na poziomie krajowym rozporządzenia nr 1307/2013 ustanawiającego – zreformowany – system wsparcia bezpośredniego, w szczególności nadanie kompetencji odpowiednim organom oraz wybór opcji wdrożeniowych w obszarach pozostających w gestii państwa członkowskiego.
Wejście w życie ustawy pozwoli utrzymać miejsca pracy w rolnictwie (a pośrednio w otoczeniu gospodarczym rolnictwa – w szczególności w przemyśle produkcyjnym wytwarzającym środki do produkcji rolnej i przemyśle przetwórczym płodów rolnych). Zasadniczym problemem rozwiązywanym ustawą jest zapewnienie odpowiedniego wsparcia rolników poprzez wdrożenie na poziomie krajowym – zreformowanego – systemu płatności bezpośrednich (polskie rolnictwo zostało objęte takim systemem w 2004 r.).
Wprowadzenie przedkładanych regulacji prawnych wynika z konieczności wdrożenia reformy systemu wsparcia bezpośredniego dla rolników w Polsce.
