Projekt systemu płatności bezpośrednich w latach 2015–2020 – to tytuł broszury, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, którą w dużym nakładzie wydrukuje niebawem Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Zostanie ona rozpowszechniona wśród rolników, by mogli się zapoznać z nowymi zasadami przyznawania dopłat od przyszłego roku i dobrze się przygotować do korzystania z nowego systemu udzielania tego wsparcia.
We wstępie, do zaprezentowanego przez MRiRW projektu systemowych rozwiązań w zakresie płatności bezpośrednich dla Polski na lata 2015–2020 napisano, iż przyjęte propozycje wykorzystują możliwości, jakie dają nowe unijne ramy prawne w zakresie uwzględnienia krajowych celów rozwojowych. Jest to istotne, ponieważ prawie trzy czwarte z 32,09 mld EUR środków unijnych dla Polski w ramach WPR 2014–2020 stanowią środki na płatności bezpośrednie (23,49 mld EUR).
Intencją MRiRW jest jak najlepsze wykorzystanie płatności bezpośrednich do realizacji krajowych celów strategicznych, w tym celów Strategii zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa na lata 2012–2020, przyjętej przez Rząd w kwietniu 2012 r., w szczególności w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego, wzrostu produktywności i konkurencyjności sektora rolno-spożywczego, a także ochrony środowiska i adaptacji do zmian klimatu.
Proponowane rozwiązania pozwolą skutecznie i efektywnie wykorzystać dostępne środki unijne na rzecz dostarczania konsumentom w Polsce i całej Unii Europejskiej zdrowej i wysokiej jakości żywności w sposób uwzględniający potrzeby restrukturyzacji i modernizacji sektora rolno-żywnościowego, a także wymogi środowiska naturalnego w Polsce. Będzie to możliwe poprzez szczególne wsparcie aktywnych, małych i średnich gospodarstw rolnych, które mają realne szanse na rozwój w warunkach globalizacji rynków i zmian oczekiwań konsumentów. Celowi temu służyć będzie przesunięcie 25% koperty II filaru na lata 2015–2020, tj. 2,34 mld EUR, zwiększające pierwotną pulę środków na płatności bezpośrednie do 23,49 mld EUR. Środki finansowe uzyskane w wyniku tego przesunięcia będą w większości (około 73%) przeznaczone na finansowanie dodatkowej płatności dla małych i średnich gospodarstw (płatność do "pierwszych hektarów" z przedziału od 3,01 do 30 ha w każdym gospodarstwie). Podobny, prorozwojowy efekt będzie miała zaplanowana płatność dla młodych rolników, na którą planuje się przeznaczyć do 2% rocznej koperty krajowej.
Polska w pełni wykorzysta także możliwość przeznaczenia 15% koperty krajowej na płatności związane z produkcją. Prawie dwie trzecie z tej kwoty będzie skierowane na wsparcie w sektorze bydła, krów, owiec i kóz, a pozostałe środki – na wsparcie upraw roślin wysokobiałkowych, owoców miękkich, pomidorów, ziemniaków skrobiowych, chmielu, konopi włóknistych, lnu i buraków cukrowych. Dzięki tej formie płatności, proces restrukturyzacji tych sektorów będzie przebiegał w bardziej zrównoważony sposób, pełniej wykorzystane będą zasoby pracy i ziemi oraz zachowana zostanie różnorodność rolnictwa we wszystkich regionach kraju.
Nowym elementem systemu, obowiązkowym w całej UE, na który przeznaczone zostanie 30% środków, będzie płatność "zielona", uzależniona od spełnienia wymagań w zakresie dywersyfikacji upraw, utrzymania trwałych użytków zielonych oraz przeznaczenia części powierzchni na cele proekologiczne. Przyjęte rozwiązania krajowe w tym zakresie pozwolą rolnikom na zaliczenie do obszarów proekologicznych większości elementów przewidzianych w rozporządzeniu UE, co zminimalizuje ryzyko dodatkowych obciążeń dla gospodarstw.
Więcej o projektowanym systemie dopłat bezpośrednich od 2015 roku dowiesz się z broszury MRiRW.