Podczas Rady ds. Rolnictwa w Brukseli 8 września ministrowie rolnictwa pracowali nad rozwiązaniami, które należy wprowadzić, aby poprawić trudną sytuację na niektórych rynkach rolnych. Komisja Europejska zaproponowała pakiet pomocowy, który skupia się na wsparciu poprawy płynności finansowej rolników, stabilizacji rynków oraz poprawie funkcjonowania łańcucha dostaw. Na realizacje pakietu przewidziano 500 mln euro, które będą pochodziły z tzw. marginesu budżetowego.
Stabilizacja rynków będzie realizowana m.in. poprzez: instrument prywatnego przechowywania, dodatkowe środki na działania promocyjne, wzmocnienie Obserwatorium Rynku Mleka, znoszenie barier pozataryfowych oraz otwieranie rynków państw trzecich. W ramach prywatnego przechowywania zostanie zwiększony poziom wsparcia. Komisja Europejska jest zdania, że instrument prywatnego przechowywania jest bardziej właściwy niż podniesienie poziomu cen interwencyjnych, dlatego zaproponowano wyższe stawki i dłuższy okres przechowywania. Dodatkowo proponuje podjęcie prac w zakresie łańcucha dostaw w celu wzmocnienia pozycji przetargowej producentów.
Polska delegacja poinformowała, że panująca w Polsce susza dotknęła 14 grup roślin uprawnych i swoim zasięgiem objęła praktycznie 100% kraju. Deficyt wody mierzony za pomocą wartości klimatycznego bilansu wodnego wynosił w Polsce od około -130 do -249 mm, przy średniej wieloletniej -70 mm. Deficyt wody w roku bieżącym był więc średnio o około 300% wyższy niż w wieloleciu. Jednym z najbardziej dotkniętych gatunków jest kukurydza, której około 70% przeznaczonej na kiszonki, już się nie nadaje ze względu na zaschnięcie.
Zwrócono uwagę, że za ostatnie dwa lata kwotowe polscy rolnicy do budżetu UE wniosą prawie 210 mln euro w związku z opłatami za nadprodukcję. Dodatkowo w tym roku gospodarstwa te zostały dotknięte suszą.
– Zaproponowany pakiet z budżetem 500 mln euro jest niewystarczający. Ale jest to propozycja, nad która warto dyskutować. Najważniejsze jest teraz szybkie uruchomienie zaproponowanych środków, jednak konieczna jest też dalsza rozmowa dotycząca szczegółów przewidzianej pomocy. Środki te powinny być przeznaczone nie tylko dla sektora mleczarskiego, lecz także dla sektora wieprzowiny. W kryteriach kwalifikujących do wsparcia powinien znaleźć się również czynnik suszy, gdyż susza ma negatywny wpływ na wszystkie rynki – powiedział minister rolnictwa Marek Sawicki.
Unijni ministrowie pozytywnie przyjęli pakiet zaproponowany przez Komisję Europejską, jednak zwrócili uwagę na jej bardzo ogólny jego charakter oraz konieczność doprecyzowania wielu kwestii. KE zobowiązała się przedstawić 10 września kryteria podziału na koperty krajowe i harmonogram prac wdrożenia pakietu pomocowego. Tematy te będą nadal przedmiotem obrad ekspertów, a jeżeli będzie taka potrzeba, to szczegóły ponownie będą tematem rozmów nieformalnej Rady ds. Rolnictwa zaplanowanej na 15 września.
