Racjonalne nawożenie kukurydzy wymaga pokrycia zapotrzebowania na wszystkie niezbędne składniki pokarmowe. Jego optymalizacja ma na celu przede wszystkim kontrolę plonotwórczego działania azotu.
Kontrola ta z jednej strony sprowadza się do ustalenia racjonalnej dawki nawozowej azotu, a z drugiej do poprawy jego efektywności. Przy czym o efektywnym nawożeniu azotem można mówić tylko wtedy, gdy kukurydzę uprawiamy w stanowisku o uregulowanym odczynie (optymalne pH mieści się w zakresie 6–7 w myśl zasady, że im gleba cięższa, tym wyższa wartość w podanym zakresie), które jest zasobne w fosfor, potas i magnez. Trzeba również pamiętać, że do efektywnego pobierania azotu z gleby oraz przetworzenia pobranego składnika w plon ziarna niezbędne jest dobre zaopatrzenie kukurydzy w siarkę i mikroelementy.
Przystępując do nawożenia kukurydzy azotem trzeba mieć na uwadze, że rośliny powinny być prawidłowo odżywione przez cały okres wegetacji. Niedożywienie kukurydzy azotem we wczesnej fazie rozwoju zakłóca procesy formowania liści, kolby i elementów jej struktury. Zjawiska te ujawniają się bardzo wcześnie, ponieważ niedobór azotu w stadium 8. liścia prowadzi między innymi do nieodwracalnej redukcji zawiązków ziarniaków w kolbie (nawet do 30%). Od stadium 8. liścia do kwitnienia kukurydza nie tylko kilkukrotnie zwiększa swoją biomasę (okres intensywnego wzrostu), ale także pobiera znaczne ilości składników pokarmowych (szczególnie potasu i azotu). O tempie wzrostu oczywiście decyduje dobre odżywienie roślin azotem, który powinien być zbilansowany innymi składnikami pokarmowymi (zarówno makro-, jak i mikroskładnikami). Kluczowe znaczenie dla ostatecznej struktury kolby ma dobre odżywianie azotem w okresie kwitnienia, zwiększające liczbę zawiązanych w niej ziarniaków. Azot ma również niebagatelne znaczenie w fazie dojrzewania, która potocznie nazywana jest okresem „nalewania ziarna”. Niedobór azotu w roślinie w tym czasie prowadzi do znacznej destrukcji chlorofilu (zielonego barwnika) w liściach, powodując skrócenie okresu asymilacji dwutlenku węgla (CO2), co oczywiście ujemnie wpływa na plon ziarna poprzez spadek masy ziarniaków.
Więcej o nawożeniu kukurydzy można przeczytać w najnowszym numerze Agrotechniki.
