W tym roku wiele partii ziarna kukurydzy wraca do rolników z powodu przekroczonej normy zawartości mikotoksyn w ziarnie. Najczęściej do tych, którzy mieli podpisane kontrakty długoterminowe na dużo wyższe ceny, niż są aktualnie oferowane w skupie. Sytuacja ta budzi podejrzenie, że rolnicy mają do czynienia z nieuczciwymi kontrahentami, ponieważ problem norm znika, gdy rolnik decyduje się sprzedać to samo ziarno za dużo niższą cenę, niż wynikającą z wcześniejszej umowy.
W tym roku ze zbyt wysokim poziomem zawartości mikotoksym w ziarnie borykali się rolnicy, którzy zbierali zboże we wrześniu. Owszem, istnieje zagrożenie przekroczenia norm także w kukurydzy, np. w rejonach Górnego Śląska, gdzie w sierpniu wystąpiły obfite opady deszczu. Tam na kolbach pojawiły się naloty grzyba i można spodziewać się dużej zawartości mikotoksyn w ziarnie, czyli metabolitów grzybów.
Niestety często, przekroczenie norm zawartości mikotoksyn w ziarnie, staje się pretekstem do zaoferowania dużo niższej ceny skupu, niż przewidywała podpisana umowa.
Do mikotoksyn uznanych za najważniejsze w Polsce należą: ochratoksyna, trichoteceny (głównie deoksyniwalenol), zearalenon i fumonizyny. Ochratoksynę można zaliczyć do toksyn wytwarzanych przez grzyby przechowalnicze (Aspergillus i Penicillium), a więc w głównej mierze powstające po zbiorze (niewłaściwe przechowywanie). Trzy pozostałe grupy mikotoksyn tworzone są przez grzyby rodzaju Fusarium.
Dopuszczalne poziomy toksyn:
Deoksyniwalenol (nieprzetworzone):
- zboża - 1250 μg/kg
- pszenica durum i owies – 1750 μg/kg
- kukurydza – 1750 μg/kg
Zearalenon (nieprzetworzone):
- zboża – 100 μg/kg
- kukurydza – 350 μg/kg
ochratoksyna A (nieprzetworzone):
- zboża – 5 μg/kg
Fumonizyny (nieprzetworzone):
- kukurydza – 4000 μg/kg
Źródło:
Rozporządzenie Komisji (WE) NR 1126/2007 z dnia 28 września 2007 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych w odniesieniu do toksyn Fusarium w kukurydzy i produktach z kukurydzy.
Rozporządzenie Komisji (WE) NR 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych
