Strategia Zrównoważonego Rozwoju Wsi, Rolnictwa i Rybactwa na lata 2012-2020 (SZRWRiR) została przyjęta przez Radę Ministrów w kwietniu 2012 r. Stanowi ona element systemu zintegrowanych strategii rozwoju.
Głównym zadaniem tego dokumentu było kompleksowe ukierunkowanie wsparcia obszarów wiejskich, rolnictwa i rybactwa ze środków krajowych i wspólnotowych, poprzez działania znajdujące się w gestii nie tylko MRiRW, ale także innych resortów (w tym działania w ramach polityki spójności). W Strategii zawarta została diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej obszarów wiejskich, rolnictwa i rybactwa. Sformułowano również wizję tych obszarów w 2020 r. Jako cel ogólny wskazano poprawę jakości życia na obszarach wiejskich oraz efektywne wykorzystanie ich zasobów i potencjałów dla zrównoważonego rozwoju kraju. Określono pięć celów szczegółowych, koncentrujących się na:
- jakości kapitału ludzkiego, zatrudnieniu i przedsiębiorczości, - poprawie warunków życia i dostępności przestrzennej, - bezpieczeństwie żywnościowym, - wzroście produktywności i konkurencyjności sektora rolno-spożywczego oraz - ochronie środowiska.
Zgodnie z postanowieniami SZRWRiR proces monitorowania i oceny bieżącej Strategii odbywa się w przedziale czasowym 2012-2020.
Sprawozdanie z realizacji „Strategii Zrównoważonego Rozwoju Wsi, Rolnictwa i Rybactwa na lata 2012-2020”w latach 2012-2013
Pod koniec 2014 r. MRiRW opracowało Sprawozdanie z realizacji „Strategii Zrównoważonego Rozwoju Wsi, Rolnictwa i Rybactwa na lata 2012-2020”w latach 2012-2013, na podstawie własnych analiz, a także informacji przekazanych przez inne resorty zaangażowane w realizację celów. Sprawozdanie zostało przyjęte uchwałą Komitetu Koordynacyjnego ds. Polityki Rozwoju 4 marca 2015 r.
To sprawozdanie jest pierwszym z cyklicznych raportów, które minister ds. rolnictwa i rozwoju wsi, będący koordynatorem wdrażania SZRWRiR, jest zobowiązany przygotować w celu monitorowania postępów realizacji Strategii. Z uwagi na to ma ono głównie charakter monitorujący, a krótki czas od wejścia w życie Strategii nie pozwala na wyciąganie obiektywnych i uzasadnionych wniosków odnośnie stopnia zaawansowania realizacji jej celów. Jednocześnie w trakcie przygotowywania sprawozdania Programy Operacyjne w ramach perspektywy finansowej 2014-2020 nie były jeszcze wdrażane. Stąd realna ocena instrumentów wdrażanych w ramach nowych Programów Operacyjnych będzie zawarta w kolejnych sprawozdaniach.
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 - przegląd działań i poddziałań realizujących cele SZRWRiR
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 jest obecnie jednym z podstawowych instrumentów realizacji celów SZRWRiR. Program oparty jest o cztery osie priorytetowe:
I. Poprawa konkurencyjności sektora rolnego; II. Poprawa środowiska przyrodniczego i obszarów wiejskich; III. Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej; IV. Leader.
Łącznie na realizację PROW 2007-2013 przewidziano kwotę ponad 17,2 mld euro. Według danych na dzień 20 marca 2015 r. beneficjenci złożyli prawie 7,25 mln wniosków. Zawarto ponad 6,57 mln umów/decyzji na kwotę stanowiącą 100,63% środków przeznaczonych na realizację Programu. Zrealizowane płatności osiągnęły prawie 63,59 mld zł.
Rolnicy zakupili ponad 257 tys. maszyn i urządzeń do produkcji roślinnej i zwierzęcej, ponad 42 tys. ciągników rolniczych oraz wybudowali i zmodernizowali ponad 3,6 mln m2 budynków gospodarczych. Przyznano pomoc ponad 28 tys. młodym rolnikom i zrealizowano na ich rzecz płatności na kwotę prawie 2,1 mld zł. Poprawiła się struktura gospodarstw rolnych. Wzrosła konkurencyjność sektora przetwórstwa rolno-spożywczego, dzięki zrealizowanemu wsparciu 1556 różnych projektów na kwotę ponad 2,6 mld zł.
Zatwierdzone do realizacji operacje scaleniowe umożliwiają objęcie działaniami scaleniowymi łącznie prawie 90 tys. ha gruntów rolnych i leśnych. Zakończona została regulacja koryt rzek i dorzeczy na długości 376 km. Ochroną przeciwpowodziową objęto 21 tys. ha powierzchni użytków gruntowych.
Ze wsparcia szkoleniowego skorzystało ponad 207 tys. osób i ponad 155 tys. osób z usług doradczych.
Płatnościami rolno-środowiskowymi objęto prawie 3 257 tys. ha. Wsparcie otrzymało ponad 895 tys. gospodarstw rolnych położonych na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Zalesiono blisko 31 tys. ha. gruntów rolnych oraz prawie 33,5 tys. ha gruntów innych niż rolne. W ramach działań odtworzeniowych po katastrofach zagospodarowano lasy na powierzchni prawie 7,3 tys. ha i odtworzono 2, 3 tys. ha. Wybudowano lub zmodernizowano dojazdy (drogi) pożarowe o długości ponad 1 101 km i leśne o długości ponad 213 km.
Ponad 13,5 tys. rolników lub członków ich rodzin podjęło działalność pozarolniczą, głównie w sferze usług. Mikroprzedsiębiorcy utworzyli 16,3 tys. nowych miejsc pracy. W ramach wsparcia infrastruktury technicznej wybudowano 17 tys. km sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, wykonano 38 tys. kanalizacji zagrodowych, wybudowano 513 oczyszczalni ścieków, utworzono system zbioru, segregacji i wywozu odpadów komunalnych, który umożliwia zagospodarowanie ponad 246 tys. ton śmieci. Wybudowano, zmodernizowano lub wyposażono prawie 3,8 tys. świetlic, domów kultury, budynków rekreacyjnych i sportowych służących mieszkańcom wsi. Powstało ponad 2,3 tys. obiektów sportowych, placów zabaw i miejsc rekreacji oraz ponad 182 km ścieżek rowerowych i szlaków turystycznych. Wsparciem objęto również 942 obiektów małej architektury. Odnowiono 517 zabytkowych budynków architektury sakralnej i cmentarzy oraz 86 budynki wpisane do rejestru zabytków lub objętych wojewódzką ewidencją zabytków. Odnowiono 22 pomniki historii i miejsca pamięci oraz ukształtowano 1 636 centrów wsi.
W ramach osi IV Leader poprzez działanie Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju, między innymi, wybudowano, odbudowano lub przebudowano: 2 834 obiekty małej infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej; wyremontowano lub odrestaurowano: 897 świetlic wiejskich oraz innych obiektów pełniących ich funkcje, 367 obiekty wpisanych do rejestru zabytków lub objętych ewidencją zabytków.
Pełne efekty z realizowanego PROW 2007-2013 będą widoczne po jego zakończeniu i rozliczeniu w połowie 2016 roku.
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 wpisuje się poprzez swoje działania i poddziałania w realizację wszystkich celów SZRWRiR.
