Znakomita większość pojazdów i maszyn rolniczych z własnymi silnikami jest zasilanych olejem napędowym. Zależnie od wielkości gospodarstwa, roczne zużycie paliwa sięga od kilkuset do wielu tysięcy litrów. Tym samym koszt jego zakupu jest jednym z głównych zapisów na liście wydatków gospodarstwa czy firmy usługowej. Sposobem na obniżenie kosztów i częściowe uniezależnienie się od wahań cen rynkowych jest zakup paliwa w ilościach hurtowych i magazynowanie go we własnym zakresie.
Jaki wybrać zbiornik do paliwa?
Zgodnie z przepisami prawa przechowywanie paliwa na własne potrzeby jest dopuszczalne w ilości do 5000 l, przy czym paliwo musi być zmagazynowane w zbiornikach dwupłaszczowych. Istotą takiego zbiornika jest jego konstrukcja – zbiornik właściwy (wewnętrzny) jest otoczony zbiornikiem zewnętrznym.
Czemu warto kupić zbiornik dwupłaszczowy?
Takie rozwiązanie ma kilka zalet. Po pierwsze, w przypadku uszkodzenia zbiornika wewnętrznego skutkującego wyciekiem, paliwo zacznie gromadzić się w przestrzeni międzyzbiornikowej, zamiast wyciec od razu na zewnątrz. Wiele z oferowanych na rynku zbiorników można doposażyć w system monitoringu, ostrzegający o wycieku paliwa ze zbiornika. Innymi słowy – ogranicza to ryzyko straty pieniędzy i zanieczyszczenia środowiska.
Jakie wyposażenie powinien mieć zbiornik do paliwa?
Zakup zbiornika dwupłaszczowego to również inwestycja w poprawę komfortu obsługi ciągników i maszyn samobieżnych. Niezależnie od producenta każdy zbiornik jest wyposażony w układ wydawczy z wężem i pistoletem, znanym choćby z stacji paliw. Napędzana elektrycznie pompa jest połączona z licznikiem przepływu paliwa, który za pomocą wyświetlacza informuje nas o objętości przepompowanego paliwa. Ważnym elementem układu
dystrybucyjnego jest filtr, wyłapujący wszelkie zanieczyszczenia i separator wody. Wielu producentów daje możliwość wyboru wkładów filtra pod konkretne zastosowanie, np. paliwo z wysoką zawartością dodatków bio.Jakie dodatkowe elementy wyposażenia warto mieć w zbiorniku?
Oprócz wspomnianych wcześniej podstawowych elementów wyposażenia zbiorników, producenci oferują również wiele dodatkowych rozwiązań. Pierwszą pozycją na liście są węże dystrybucyjne różnej długości, również z automatycznymi mechanizmami zwijającymi. Przeważnie standardowy przewód o długości 6 m jest wystarczający, ale jeśli z różnych przyczyn nie możemy podjechać bezpośrednio do zbiornika, warto rozważyć wybór dłuższego węża. Do sprawnego i szybkiego tankowania dużych ciągników i maszyn warto wybrać pompę o wyższej wydajności. Inną ciekawą opcją wyposażenia zbiorników są czujniki poziomu paliwa i czujniki wykrywające wyciek ze zbiornika głównego.
Systemy telematyczne w zbiorniku
W połączeniu z systemem telematycznym możemy sprawdzić poziom paliwa w zbiorniku z telefonu czy komputera. Dzięki temu można łatwiej zarządzać zużyciem paliwa w gospodarstwie, czy z wyprzedzeniem zamawiać dostawy. Dzięki elektronicznemu sterowaniu możemy wprowadzić ograniczenia dostępu – tankować będą mogły tylko uprawnione osoby (np. po wpisaniu odpowiedniego kodu na terminalu). Tym samym spada ryzyko kradzieży.
Bezpieczeństwo pożarowe
Ważnym aspektem, na który powinniśmy zwrócić uwagę podczas zakupu zbiornika, jest bezpieczeństwo pożarowe. Co prawda zbyt często nie słyszymy o pożarach tego typu, aczkolwiek kilka tysięcy litrów łatwopalnej cieczy może spowodować całkiem spore zagrożenie, również dla pobliskich budynków. Nie będziemy poruszać kwestii bezpiecznego obchodzenia się z otwartym ogniem – zakładamy, że nasi Czytelnicy znają je bardzo dobrze. Zamiast tego kilka zdań chcemy poświęcić konstrukcji samych zbiorników.
Konstrukcja zbiornika na paliwo - czego się wystrzegać?
Otóż okazuje się, że niektóre rozwiązania mogą stwarzać ryzyko powstania pożaru, co zostało potwierdzone przez ekspertów pożarnictwa. Niebezpieczne mogą być bardzo popularne (ze względu na niższą cenę) zbiorniki, w których elementy układu dystrybucyjnego są umieszczone bezpośrednio w przestrzeni międzyzbiornikowej. Wskutek splotu kilku czynników, czyli głównie ociekania resztek paliwa z pistoletu lub podczas napełniania zbiornika, a także wysokiej temperatury (latem przestrzeń międzyzbiornikowa może rozgrzewać się do 70°C), pomiędzy zbiornikiem wewnętrznym a zewnętrznym może powstać mieszanina łatwopalna. Wysoka temperatura będzie powodować parowanie paliwa i mieszanie się oparów z powietrzem. Jeśli do mieszaniny wybuchowej zostanie dostarczony bodziec energetyczny (np. iskra), istnieje ryzyko zapłonu – opary mogą się zapalić. W takiej sytuacji źródłem iskry może być np. silnik elektryczny zasilający pompę – zwykle nie jest on przystosowany do pracy w atmosferze wybuchowej. Wniosek jest taki, że warto wybrać zbiorniki z oddzielną szafą aparaturową. W takiej sytuacji układ wydawczy jest oddzielony od potencjalnej atmosfery łatwopalnej.
Dodatkowo musimy zaznaczyć, że zgodnie z par. 64 ust. 1 rozporządzenia ministra gospodarki z 18 września 2001 r., obecność pozostałości czynnika roboczego na powierzchni zbiornika jest niedopuszczalna. Producenci zbiorników są więc prawnie zobowiązani do przygotowania konstrukcji zbiornika tak, aby zapewniała spełnienie powyższego wymogu.
Szafa z osprzętem na zewnątrz zbiornika paliwa
Zdaniem specjalistów z Urzędu Dozoru Technicznego, w przypadku zbiorników bez oddzielnej szafy aparaturowej istnieje duże ryzyko przedostawania się resztek paliwa do przestrzeni międzyzbiornikowej. Tym samym, zgodnie z przepisami prawa i zasadami przeciwpożarowymi, które wcześniej przytoczyliśmy, jest to niedopuszczalne. Inną kwestią jest możliwość przedostawania się wody deszczowej do omawianej przestrzeni międzyzbiornikowej. Jeśli układ wydawczy znajduje się bezpośrednio na zbiorniku głównym, a drzwiczki nie są dodatkowo zabezpieczone przed przeciekaniem wody, zbiornik należałoby umieścić pod zadaszeniem. Cóż, tym samym jest to kolejny argument za wyborem zbiornika z oddzielną szafą aparaturową.
Jak przygotować miejce dla zbiornika paliwa?
Obecnie przepisy prawa wymagają, aby zbiornik został umieszczony w odległości nie mniejszej niż 10 m od budynków mieszkalnych i budynków użyteczności publicznej, a także 5 m od innych obiektów budowlanych i od granicy działki sąsiedniej. Zbiornika nie należy sytuować na terenie otoczonym ze wszystkich stron budynkami. Ponadto zbiornik powinien być posadowiony na płaskiej (wypoziomowanej), równej i stabilnej powierzchni, wykonanej z materiału niepalnego. Podstawa musi być co najmniej 30 cm szersza i dłuższa od samego zbiornika. Grubość podstawy musi wynosić co najmniej 5 cm. Szczegółowe wymagania w tym zakresie powinny być określone w dokumentacji technicznej zbiornika. W odległości mniejszej niż 5 m od odmierzacza nie powinny znajdować się niezasyfonowane studzienki kanalizacyjne, a także studzienki wodociągowe i ciepłownicze oraz nie powinno być otworów do pomieszczeń, w których podłoga znajduje się poniżej przyległego terenu. Nie dotyczy to sytuacji, gdy plac, na którym ustawiony jest zbiornik wyposażony jest w odwodnienie liniowe i separatory oleju. Zabronione jest lokalizowanie zbiorników o pojemności 5000 l do przechowywania oleju napędowego w garażach oraz w innych pomieszczeniach wewnątrz budynków.
Uważaj, jaki kupujesz zbiornik do paliwa
Obecnie oferta zbiorników do przechowywania paliw jest bardzo szeroka, podobnie jak ich dodatkowego wyposażenia. Niezależnie od wybranego producenta i dodatkowych elementów, nie zapominajmy o aspektach bezpieczeństwa, ale także o dokumentacji otrzymanej od producenta. W sytuacji kryzysowej (jakiej nie życzmy nikomu) dokumenty potwierdzające spełnienie wszelkich wymogów prawnych mogą uchronić nas od wielu niemiłych konsekwencji i znacznie ułatwić negocjacje z firmami ubezpieczeniowymi.
A. Płachta, opr. aj
